「台灣要交給你們了」，這份沈重的囑託，飽含著李登輝總統對生命的答案與對台灣共同體的終極關懷。
從「我是誰」的思索到「我就是不是我的我」的廓然大公，東西文明在李總統生命中所鎔鑄的，不只是洞察台灣必須「脫古改新」的智慧，還有為公奮鬥的躬行實踐。所以從「台灣人的悲哀」到「新時代台灣人」，從歷史記憶到未來願景，李總統以公義、勇氣、惻隱、躬行等武士道精神扛起台灣的十字架，推動本土化與民主化的交織前進。
他在虎口下、夾縫中進行了寧靜革命；在關鍵的時刻結合朝野，啟動民主轉型的工程。終止動員戡亂、國會全面改選、總統直選、精省、國民大會虛級化……，回顧李總統在台灣歷史的足跡，我們看到了韋伯「政治作為一種志業」的實踐：政治家必須同時具備冷靜的判斷力與為務實理想獻身的熱情。
在殖民與威權的黨國體制中，李總統以「民主必然本土」的信念推動台灣的政治革新，是故譽滿天下亦謗滿天下。但是對於一位以「我是不是我的我」而自我錘鍊的政治家與哲人而言，盡其在己地交出影響深遠的歷史成績單後，不只生死之間無有恐怖，生前身後名亦不足以罣礙。
從青澀走向成熟的過程中，台灣的認同與民主需要守護，需要不斷地承先啟後。李總統交棒給下個世代的責任，就是以轉型正義實現「一切價值的價值轉換」，使台灣徹底斬斷中國法統與亞洲威權價值，而完成國家打造與民主轉型。
生命是向死而存有。2020年7月30日，李登輝前總統，台灣民主化與本土化的奠基者，啟動「中華民國大政奉還台灣」序幕的舵手，與世長辭。
記憶是看不見卻超越死亡的存在，李總統的身影雖不可再見於故土，但長存且遍灑於台灣的歷史記憶。哲人日已遠，典型在夙昔，李總統善盡了他的時代責任，而我們，則必須承擔台灣新共和的實現。
李前總統專題報導👉 https://reurl.cc/j7xVEM
台文版
Khí-chō Tâi-oân Bîn-chú-hòa kap Pún-thó͘-hòa — Kám-liām Lí Chêng Chóng-thóng Kòe-sin
“Tâi-oân kau hō͘–lín ah.” Chit-ê tāng-sin ê kià-thok–ni̍h, ū Lí Teng-hui chóng-thóng tùi sìⁿ-miā ê tap-àn, koh ū tùi Tâi-oân kiōng-tông-thé ke̍k-khám ê koan-hoâi.
Ùi “Góa sī siáng?” kàu “Góa chiū-sī m̄-sī góa ê góa.” chit-khoán ūi-tio̍h kong-chiòng lī-ek ê sù-siông. Tang-sai bûn-bêng tī Lí chóng-thóng ê sèⁿ-miā–ni̍h, tì-sú ū chit-khoán tì-hūi lâi sè-chhat Tâi-oân, chai-iáⁿ ài î-sin. Mā ūi lán tāi-chiòng lâi phah-piàⁿ si̍t-chiān. Só͘-pái, ùi “Tâi-oân-lâng ê pi-ai” kàu “Sin-sî-tāi ê Tâi-oân-lâng.” Ùi le̍k-sú ê kì-tî kah bī-lâi ê sióng-siōng. Lí chóng-thóng iōng kong-gī, ióng-khì, thé-liām, chhin-sin si̍t-chiān, téng-téng ê bú-sū-tō cheng-sîn, kā Tâi-oân ê si̍p-jī-kè kng–khí-lâi. Piàⁿ-sè teh chhui-tōng pún-thó͘-hòa kap bîn-chú-hòa ê chìn-tián.
I tī hiám-kháu ê giap-phāng–lìn tiām-tiām-á kek-bēng; tī tng-tang iàu-kín ê sî-chūn, chiong chi̍p-chèng kah chāi-iá kho͘ chò-hoé, khai bîn-chú choán-hêng ê kang.
I kā Tōng-oân kham-loān khân-jio͘h–khí-lâi, chhui-tōng kok-hoē kui-phâng kái-soán, chhui-sak chóng-thóng ti̍t-soán, kā éng-koè ê Tâi-oân séng tàng–khí-lâi, koh kā Kok-bîn tāi-hoē hi-lám hoà.
Hoan-thâu lâi khoàⁿ Lí chóng-thóng khek tī Tâi-oân le̍k-sú ê kha-jiah. Lán thèng-hó khoàⁿ-tio̍h chi̍t ê chiàⁿ-pān ê chèng-tī-ka, siâng-sî kiam-kò͘ léng-chēng ê phoàⁿ-toān kah hòng-hiān hō͘ lí-sióng ê jia̍t-chêng. Khak-si̍t tō-sī Weber só͘ kóng–ê “chèng-tī chiâⁿ-chò chi̍t khoán chì-gia̍p” ê kū-thé hêng-siōng.
Tī Si̍t-bîn hām ui-koân ê tóng-kok thé-chè tang-tiong, Lí chóng-thóng í “ Bîn-chú pit-jiân pún-thó͘ “ ê sìn-liām thui-tōng Tâi-oân ê chèng-tī kek-si, só͘-í ū o-ló, mā ū phoe-phêng. M̄-koh tùi chi̍t ūi iōng “ Góa sī m̄ sī góa ê góa “ chū-ngó͘ iau-kiû ê chèng-tī-ka hām ū tì-hūi ê lâng lâi kóng, bô-kò͘-it-chhè ê hù-chhut tùi Tâi-oân le̍k-sú ū chin tiōng-iàu ê éng-hióng. Lí chóng-thóng m̄-nā
tùi seⁿ-sí bô kiaⁿ-hiâⁿ, chāi-seⁿ, kòe-óng miâ mā bē ū kòa-gāi.
Ùi iù-chìⁿ kàu sêng-se̍k, Tâi-oân ê jīn-tông kah bîn-chú tio̍h-ài lán chò-hoé kā kò͘ hō͘ tiâu.
Lí chóng-thóng kau hō͘ ē-chi̍t-tāi ê tāng-tàⁿ, tō-sī iōng-kō͘ choán-hêng chèng-gī lâi si̍t-chiān “kā chéng-kô kè-ta̍t chóng thoā–koè ” chit kiāⁿ tāi-chì. Beh chiong Tâi-oân kah Tiong-kok ê hoat-thóng chám hō͘ thàu-ki; iā chiong Tâi-oân kah A-chiu ê ûi-koân kè-ta̍t lī hō͘ běng-bêng. Chiông chhú khí-chō kok-ka, oân-sêng bîn-chú choán-hêng.
Sèⁿ-miā ū sí ū oa̍h, ē khui-hoe, ē kiat-chí, iā-ē lo̍h-thô͘. 2020 nî 7 goe̍h 30, thè Tâi-oân ê bîn-chú-hoà kah pún-thó͘-hoà khōng tē-ki ê Lí Teng-hui chêng chóng-thóng, kiâⁿ–khì ah.
I bat thè lán hoāⁿ “Tiong-hoâ-bîn-kok hâiⁿ hō͘ Tâi-oân” ê toā, chín, oāⁿ lán lâi sái-phâng.
Kì-e̍k sī sa bô soah phēng sí-bông khah kú-tn̂g ê mi̍h. Sui-bóng lán khoàⁿ-bē-tio̍h Lí chóng-thóng ê hêng-iáⁿ, m̄-koh i iû-goân tī Tâi-oân le̍k-sú–lìn cháu-thiàu.
Lâng sí lâu miâ. Lí chóng-thóng í-keng pàng-hā i sî-tāi ê tàⁿ, lán tio̍h ài kā chia̍h–khí-lâi, piàⁿ-sì si̍t-hiān Tâi-oân sin kiōng-hô.
譯者：志工台文小組
